علی سلیمی آلود (۱۳۰۱-۱۳۷۶) نوازنده تار و آهنگساز ایرانی است.
زندگینامه
علی سلیمی در سال ۱۳۰۱ در باکو مرکز جمهوری سوسیالیستی آذربایجان شوروی در خانوادهای اردبیلی زاده شد. تا ۱۶ سالگی در آنجا زیست. پس از آن همراه خانوادهاش به زادگاه پدرش، اردبیل بازگشت. در سال ۱۳۳۲ رهبر ارکستر آذربایجانی رادیو ایران شد. همسر اول او بانو صونا گرمرودی بود که حاصل ازدواج انها یک پسر به نام سلیم است و سپس در سال ۱۳۳۸ با همکارش، فاطمه قنادی ( وارتوش ماچکالیانس ) ازدواج کرد. حاصل ازدواج آنها دو فرزندِ دختر «سئویل» و پسر «یاشار» است.
در سال ۱۳۴۲ ارکستر آذربایجانی رادیو ایران منحل شد ولی علی سلیمی به آهنگسازی ادامه داد. موسیقی « آیریلیق » براساس شعری از رجب ابراهیمی (فرهاد) محصول این دورهاست که رشید بهبوداف نیز آن را در باکو اجرا کردهاست.
علی سلیمی درباره ترانهٔ آیریلیق میگوید:« درد و غمی که به خاطر جدایی از سرزمین مادری در بین مردم دو سوی ارس دیده میشد، مرا ترغیب میکرد تا ترانهای برای این موضوع بنویسم. زمانی که نه رژیم پهلوی و نه حکومت سوسیالیستی اجازهٔ دیدار از اقوام آن طرف ارس را به ما نمیدادند».
سلیمی در سال ۱۳۵۸ به عنوان رهبر ارکستر رادیو و تلویزیون مرکز تبریز انتخاب و تا زمان مرگ در این سمت فعالیت کرد. در ضمنِ فعالیت در ارکسترِ تلویزیون، اقدام به تأسیس آموزشگاه خصوصی موسیقی کرد که هنرآموزان بسیاری در آن آموزشگاه به آموختن موسیقی پرداختهاند.
از آثار مکتوب علی سلیمی میتوان به « متدِ تارِ آذربایجانی » اشاره کرد. از ویژگیهای این کتاب آموزشی این است که تکنیکهای نواختن تارِ آذربایجانی به روشِ پیشینیان ارائه شدهاست. در حالِ حاضر استفاده از چهار انگشتِ دست چپ برای گرفتن سیم در جمهوریِ آذربایجان رایج است و در متد سعید رستم اف نیز گرفتن سیم با چهار انگشت ارائه شدهاست. در متد سلیمی از پنج انگشت دست چپ برایِ گرفتن سیم استفاده میشود.
در سالِ ۱۳۶۷ شمسی سلیمی به گرفتن دکترای افتخاری موسیقی از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد ایران نایل شد. گفتنی است که دو اثر ماندگار او به نامهای « آیریلیق » و « سیزه سالام گتیرمیشم » در بسیاری از ممالک ترکزبان به طور گستردهای شناخته شده و اجراهای گوناگونی از آنها ارائه شدهاست. او سالهای پایانی عمر خود را در تبریز گذراند و تاثیر بسزایی بر رشد و گسترش موسیقی آذربایجانی گذاشت. تندیس او به عنوان « آهنگساز برجستهٔ شرق » یونسکو نصب شدهاست.
آثار موسیقایی
- آیریلیق
- گول اردبیل
- سیزه سالام گتیرمیشم
- حیدر بابا
- ایلقار
- باهار گلدی
- راحله
- آغلاما
- لاله
- یاداسالارسان منی
- مارش
- قهرمانلار
- ساللانا ساللانا
- سلام
- وطنیم
- سهندیم
- تبریزیم
- لگاتو
- کهلیک
- کوراوغلو
- سؤزلر
- اؤلکه میز
- علی دیر